http://www.test.rowery650b.eu/images/stories/news/Rowery/medano_photon/ephoton_29er_rower_jazda.jpg

Dotychczas polski rynek rowerowy zdominowany był przez zagraniczne firmy. Od kilku sezonów jednak można zauważyć polską ofensywę, coraz więcej rodzimych firm stara się przełamać hegemonię zagranicznej czołówki producentów rowerów. Potencjalni użytkownicy stoją przed wyborem pośród coraz to bogatszej oferty produktowej, cenowej jak i jakościowej.

Tadeusz Pietrzak

 

Obok dużych fabryk takich jak Kross czy Romet funkcjonują mniejsi producenci, którzy inwestują w nowe wzory, technologie i reklamę, chcąc pozyskać część krajowego rynku. Do grona takich właśnie firm należy Zasada Bikes z Wielunia kojarzona przede wszystkim z kołami rowerowymi, bo właśnie montaż kół rowerowych był pierwszą z działalności produkcyjnej firmy oraz przebogatej kolekcji rowerów miejskich, crossowych i bmx. Wszyscy chwielibyśmy jeździć rowerami z najwyższej półki cenowej, takim rowerowym hi endem, ale żyjemy w kraju, gdzie nadal najlepiej sprzedają się jednoślady z przedziału 2000-4000PLN. Świadomość użytkowników rośnie a firmy dwoją się i troją, aby dopieścić klientów zainteresowanych kupnem tańszych rowerów z sensownym osprzętem. Dla nich właśnie powstał Medano Photon 03 z manufaktury Zasada Bikes.

Medano Photon 03

rower photon

Rama Photona 03 została wykonana z hydroformowanego aluminium 6061, tyle że pracę rozgrzanego oleju widać wyraźnie na dolnej rurze oraz w okolicy główki ramy. Natomiast pozostałe przekroje rur głównego trójkąta są po prostu okrągłe, ot klasyka i prostota. Co innego tylni trójkąt, tutaj konstruktorzy popuścili nieco wodzę fantazji, gdyż górne widełki zostały łukowato wygięte, a dolne zostały spłaszczone. Zabieg ten stosowany jest po to, aby rama lepiej absorbowała wibracje, a tym samym zapewniała nam większy komfort jazdy.

widelki giecie photon rower

Niestety konstruktorom nie udało się wygospodarować sensownej ilość miejsca między oponą a ramą. Optymalny laczek jaki tam zmieścimy ma rozmiar 2,1 cala plus trochę błota. Rama została estetycznie pomalowana i przyciąga wzrok, zwłaszcza wersja grey/zorro mat. Ciekawym elementem jest również emblemat serii Medano wykonany z metalu i przyklejony na główce ramy.

znaczek medano

Photon 03 dostępny jest w rozmiarze 17", 19". Pierwszy rzut oka na osprzęt uzmysławia nam, że jest to rower rekreacyjny za nieco więcej niż 2000 PLN. Takie przyzwoite minimum, które powinno zapewnić nam bezawaryjne działanie roweru podczas wypadów do lasu oraz na szutrowe ścieżki. Początkujący miłośnicy MTB nie powinni mieć problemów z napędem opartym na komponentach Shimano z grupy (Acera, Altus). Jest to najniższa klasa osprzętu produkowana przez tą firmę i przeznaczona dla rowerów górskich. Zapewnia ona niezbędne minimum w średnio trudnych warunkach i bezstresowe działanie podczas jazdy rekreacyjnej.

photon acera

Za amortyzację w Photonie odpowiada widelec Suntour XCM LO, jest to jedne z podstawowych modeli 29" pochodzących z tej stajni. Golenie zostały wykonane ze stali wysokogatunkowej STKM (górna) oraz aluminium (dolna) o średnicy 28,6mm. Amortyzator działa w oparciu o system sprężyn i elastometrów i zapewnia skok w zakresie 100mm. Regulować możemy napięcie wstępne sprężyny, mamy także do dyspozycji mechaniczną blokadę skoku umieszczoną na szczycie goleni.

Koła w Photonie zostały zmontowane na obręczach Rigida Ryde Taurus 21. Model ten wykonany jest z aluminium 6063 T6 posiada 3 komory, jest kapslowany, ma 21 mm średnicy i waży 610g. Za płynność obrotów odpowiadają starsze piasty Shimano M475 z 6-śrubowym mocowaniem tarcz hamulcowych. Całość obuto w gumy Schwalbe Smart Sam w rozmiarze 2,10". Trochę szkoda, że producent zrezygnował z opon Vredestein Black Panther w które wyposażone były poprzednie modele Photona. Miałem przyjemność testować Czarne Pantery i naprawdę przypadły mi do gustu, zwłaszcza na twardych szutrowych trasach. No i nie bez znaczenia jest waga, poprzednie gumy były lżejsze o 80g. Hamowanie powierzono hamulcom tarczowym Shimano BR-M445 mocowanym w systemie Post Mount. Niewątpliwie wyróżniającym się elementem w wyposażeniu roweru jest siodło San Marco Ponza Power, które pokryte jest materiałem Microfeel, wypełnione Bio Foam, opiera się na stelażu Titanox i waży 200g. Trzeba przyznać, że producent zadbał o wygodę naszych tyłków montując w budżetowym rowerze siodełko za 259PLN. Pytanie, czy nie lepiej było zainwestować w  lżejsze opony?

siodelko photon

Bardzo wygodne i zapewniające dobre trzymanie są chwyty Velo VLG. Pozostała szpeja: kierownica, mostek, sztyca sygnowane są logiem Kalloy/UNO. W takiej konfiguracji rower waży 14,2 kg. Lekko nie jest. Nie zapominajmy jednak, że rower złożony jest w oparciu o podstawową klasę komponentów.

Geometria Photona to, można by rzec, klasyka gatunku, która zapewni odpowiednią pozycję i swobodę prowadzenia większości użytkowników. Standardowe kąty ramy 71 i 73 stopnie, długa górna rura 592,9mm, średnia długość tylnego trójkąta 445mm, akceptowalna wysokość rury sterowej 120mm przy rozmiarze 17”. Każdy wymiar jest po prostu przyzwoity - gwarantujący neutralne zachowanie roweru jako całości - coś, co z pewnością docenią rekreacyjnie jeżdżący rowerzyści.

 geometria medano photon 28er

Na rowerze przyjmujemy pozycję lekko pochyloną, dzięki czemu nie będąc hardkorowym sportowcem nie narzekamy na dyskomfort w postaci obolałych pleców, czy nadgarstków. Jednocześnie patrząc na powyższe wymiary widzimy, że producent nie poszedł na łatwiznę modyfikując crossową ramę i przyklejając na końcu do niej etykietkę "29er". Jak się prowadzi Photon? Cóż na pewno nie jest demonem szybkości - daje tutaj znać o sobie ciężar roweru, a zwłaszcza masa rotacyjna kół, które nie są lekkie. Gdy jednak rozpędzimy Photona docenimy jego uniwersalne właściwości jezdne. Rower równie stabilnie pokonuje niezbyt wymagające podjazdy i całkiem nieźle radzi sobie na łatwych technicznie zjazdach. Jednocześnie Photon zaskoczył mnie swoim "lekko sportowym" prowadzeniem, które objawiało się dynamiką z jaką wchodził w zakręty. Prawdę powiedziawszy zastanawiałem się nawet, czy aby na pewno kąt główki sterowej ma tylko 71 stopni?

photon 29er rower jazdan

W cięższym i pofałdowanym terenie rower radził sobie gorzej. Zwłaszcza na stromych podjazdach dawały o sobie znać pewne ograniczenia sprzętowe, kąt wyprzedzenia widelca, czy też wysokie usytuowanie giętej kierownicy. Relatywnie wyprostowana sylwetka i tym samym przesunięty ku tyłowi środek ciężkości może są komfortowe, ale nie pomagają utrzymaniu stabilności. Odwrócenie mostka „na minus”, zamontowanie szerszej i płaskiej kierownicy (min. 680mm) a tym samym obniżenie pozycji jest więc koniecznością, o ile planujemy wykorzystać Photona w prawdziwym terenie. Jeśli myślimy o nieco większej dynamice jazdy i obciążeniu roweru, warto pomyśleć o upgradzie podzespołów napędu do modeli wyższych. Można np. wymienić przednią przerzutkę, która miewa problemy z przełożeniem na wyższą zębatkę przy mocniejszym depnięciu pod górkę. Medano Photon nie ma za to najmniejszych kłopotów z zatrzymaniem się - tu siłę pokazują dobre jakościowo hamulce Shimano M445. Amortyzator Suntoura można pochwalić za sztywność boczną (jak na tak budżetowy model), ale z czułością sztućca było już zdecydowanie gorzej.Pod tym względem jest to co najwyżej substytut prawdziwego amortyzatora. Osie piast Shimano M475, obracają się dość płynnie, natomiast problemem tego modelu jest jego szczelność a tym samym podatność na zabrudzenia.

Podsumowując po żołniersku: Medano Photon 03 to rower przeznaczony dla początkujących wielbicieli mtb oraz zwolenników długich rekreacyjnych wycieczek w teren, którzy chcą dotrzeć dalej i szybciej niż na rowerze crossowym czy trekkingowym. Do zakupu zachęca ładna kolorystyka i sensowny w tym przedziale cenowym, osprzęt.

I to mógłby być koniec testu gdyby nie fakt, że firma Zasada Bikes postanowiła nam cyklistom ułatwić nieco żmudne kręcenie pedałami i wyposażyła swojego Photona w silnik elektryczny wspomagający pedałowanie, a prototypowy model trafił do testów pod nasze redakcyjne nogi.

MEDANO e-Photon 29"

rower ephoton1

Obecnie rowery elektryczne (inaczej pedelec albo e-bike) to nie tylko sprzęt do jazdy miejskiej. W tym roku hitem sezonu są elektryczne rowery górskie, które świetnie nadają się do jazdy w trudnych warunkach terenowych, a ich niewątpliwą zaletą jest łatwość z jaką pokonujemy duże wzniesienia. Na polskim rynku mamy kilku producentów e-rowerów, a do niekwestionowanych liderów w produkcji rowerów elektrycznych należy pochodząca z Wielunia firma Zasada Bikes. To ona w roku 2013 podczas IV edycji targów KIELCE BIKE-EXPO, zaprezentowała rower MEDANO e-Photon 29" i zdobyła wyróżnienie w kategorii produkt polski. Na uwagę zasługuje fakt, że silnik i sterownik zastosowany w e-Photonie został w pełni zaprojektowany i zmontowany przez firmę ZASADA Bikes. Jak wyjaśniają projektanci firmy: "Dostępne na rynku rozwiązania nie zaspokajają potrzeb polskiego odbiorcy. Z jednej strony są to systemy kosztowne zapewniające wsparcie jazdy wyczynowej, a z drugiej - znacznie tańsze rozwiązania chińskie - nie respektujące polskich norm opisujących zasady wspomagania i dopuszczenia do ruchu roweru elektrycznego. Produkty innych wiodących firm (Bosch, Yamaha, STePS) wymagają specjalnych konstrukcji ram rowerowych co znacznie utrudnia graficzny projekt takiego rozwiązania, narzucając ograniczenia twórczemu umysłowi projektanta. Z wyżej wymienionych powodów podjęto wyzwanie zrealizowania projektu własnego systemu napędowego do rowerów".

Budowa MEDANO e-Photon 29"

Budowa e-bike’a jest w zasadzie identyczna dla wszystkich modeli. Każdy rower elektryczny powinien posiadać silnik elektryczny, akumulator, czujnik pracy silnika oraz panel sterujący, który montuje się na kierownicy do sterowania całym systemem napędowym. Jednostką napędową MEDANO jest silnik bezszczotkowy o mocy 500W umieszczony na osi koła tylnego. W przypadku tego modelu konstruktorzy postanowili umieścić sterownik napędu wewnątrz silnika.

silnik ephoton medano

Napięcie czerpiemy z baterii litowo-jonowej, wysoko energetycznej, wysoko pojemnościowej, wielocyklowej, z niskim współczynnikiem samorozładowania.

Parametry baterii:

  • Napięcie zasilania 36 V
  • Typ Baterii Li-Ion
  • Pojemność baterii 12 A/h
  • Waga baterii 4,3 kg
  • Czas ładowania baterii ~5 godz.
  • Ilość cykli ładowania baterii ~500
  • Średni zasięg roweru przy zasilaniu baterią wynosi 50-80 km.

Bateria wyposażona jest w wskaźnik naładowania baterii. Po naciśnięciu przycisku kontrolnego, zapalą się diody, które wskazują przybliżoną wartość naładowania baterii. W wyposażeniu roweru dostępna jest ładowarka baterii o parametrach wyjściowych napięciu 42 V i natężeniu prądu 2 A.

bateria erower photon

Panel sterujący umieszczony jest na kierownicy i posiada następujące funkcje:Włącznik ON/OFF służy do włączenia oraz wyłączenia układu wspomagania napędu. Przycisk MODE zmienia poziom wspomagania w skali pięciostopniowej, co obrazują świecące się diody na wskaźniku. Ponadto panel sterujący wskazuje poziom naładowania baterii przy pomocy palących się diod.

asist medano photon

Jak podkreślają konstruktorzy z Zasada Bikes w modelu MEDANO e-Photon 29" zastosowano szereg innowacyjnych rozwiązań technicznych, zwłaszcza w budowie kontrolera, sposobie połączenia elementów systemu wspomagania oraz umiejscowieniu sterownika napędu wewnątrz silnika. Dzięki czemu e-rower z Wielunia ma cechować m.in. cicha praca napędu, brak wibracji pochodzących z silnika, dynamiczna praca systemu wspomagania, możliwość podłączenia dodatkowych elementów (np. wyświetlacz, bluetooth, układ alarmowy), oraz mniejsza ilość okablowania. Większa część przewodów połączeniowych systemu napędowego poprowadzona została wewnątrz ramy roweru co przełożyło się ogólną estetykę roweru. Tutaj jednak mała uwaga przewód poprowadzony do wnętrza węzła suportu nie posiada żadnej osłony a i sam otwór wejściowy nie jest zabezpieczony uszczelką. Przez co do wnętrza suportu może dostawać się brud oraz woda, natomiast sam przewód może zostać przetarty o ostre krawędzie.

przewod medano photon

Być może ta uwaga dotyczy tylko tego modelu testowego gdyż inne otwory posiadały uszczelki zabezpieczające. Pozostałe komponenty e-Photona są prawie identyczne jak w przypadku jego brata bliźniaka bez wspomagania, z tą małą różnicą że producent zrezygnował z ogumienia Schwalbe Smart Sam na rzecz gum Vredestein DESERT WOLF. Katalogowo rower w takiej konfiguracji sprzętowej ma ważyć 24,5kg.

Wspomaganie EPAC w teorii.

We wszystkich e-rowerach stosuje się rozwiązanie "Electrically Power Assisted Cycle", czyli wspomaganie pedałowania przez silnik elektryczny tzw. efekt lekkiej jazdy. Jednym słowem nie ma nic za darmo – musimy używać siły własnych nóg, nawet w niewielkim stopniu po to aby silnik działał. Napęd włącza się automatycznie podczas pedałowania, a przy pomocy kontrolera dobieramy potrzebną nam w danym momencie moc. Wspomagania używamy według własnych potrzeb, w zależności od panujących warunków jazdy i ukształtowania terenu. Zamontowany na kierownicy panel sterujący pozwala nam włączać lub wyłączać napęd elektryczny w dowolnym momencie. Prędkość jazdy ze wspomaganiem wynosi max 25km/h, jest to maksymalna wartość na jaką pozwoli nam elektryczny system napędowy. Zasilanie wyłącza się automatycznie gdy przestajemy pedałować. Zasięg e-roweru jest uzależniony od warunków w jakich jedziemy oraz poziomu wspomagania jakiego używamy.

ephoton 29er rower jazda

Tyle teorii ale jak to się sprawdza w praktyce?

Pierwszy fizyczny kontakt z rowerem podczas wypakowywania z kartonu nie napawa optymizmem. E-Photon jest po prostu ciężki. Ważenie roweru tylko potwierdza dane katalogowe producenta, wyświetlacz wagi nieubłaganie pokazuje wartość 25kg. Silnik zapleciony na aluminiowej obręczy Rigida Ryde Taurus waży ponad 5kg, a do tego gumy Vredestein z ciężarem 825g. W mojej głowie kołacze jedna myśl – jak coś tak ciężkiego zdołam rozbujać do prędkości chociażby 25km/h? Gdy jednak włączam zasilanie i zaczynam pedałować moje obawy szybko znikają. System wspomagania napędu uruchamia się po jednym pełnym obrocie korby a dynamika napędu jest tak duża, że owe 25 km/h osiągam naprawdę zaskakująco szybko, szczególnie przy nastawieniu wspomagania w tryb najwyższy. Reklamowy wpis na firmowym Facebooku głosi „Mamy nadzieję, że będzie zrywać papę z dachu :)”, i coś z prawdy w tym sloganie jest.

ephoton rower test jazda

Widziałem wyraz niedowierzania na twarzach rowerzystów, gdy ich mijałem leniwie kręcąc korbą. Od razu zauważyłem, że napęd E-Photona jest bardzo cichy w stosunku do innych systemów np. z centralnym silnikiem. Jedynym momentem, kiedy silnik dawał znać o swoim istnieniu głośniejszym warkotem, była próba jego nadmiernego obciążenia np. gwałtowne hamowanie z jednoczesnym wymuszeniem wspomagania napędu kręcąc pedałami. Ale umówmy się, takie sytuacje nie mają raczej miejsca, gdyż naturalnym odruchem każdego rowerzysty jest zaprzestanie pedałowania w momencie naciśnięcia klamki hamulca. Na stronie internetowej producenta nie znalazłem żadnej informacji o dopuszczalnym limicie wagowym. W trakcie testów na kołach e-Photona spoczywał ciężar rowerzysty wraz z plecakiem i bukłakiem nie przekraczający 95kg.

test photon medano 29er ephoton2

W ramach testu starałem się maksymalnie obciążać napęd np. pchając pod górkę drugiego rowerzystę i nawet takie traktowanie nie skutkowało większymi protestami ze strony silnika, jedynie diody na panelu sterującym przygasały jedna po drugiej wskazując jak szybko wyczerpuje się bateria przy tak dużym obciążeniu. Napęd testowałem głównie na średnim trybie wspomagania oraz przy co najmniej 20% stopniu zaangażowania siły mięśni nóg. Przy takim wspomaganiu pedałowania pokonywałem dystans około 70km ze średnią prędkością 18km/h. Najlepszy wynik jaki udało mi się osiągnąć to 85km do wyczerpania baterii, ale warunki jazdy były idealne, asfalt i bezwietrzna pogoda. E Photona używałem również w warunkach dalekich od miejskich gdzie dominowały szutry, leśne bezdroża, po głębokich kałużach, a także w deszczu. Były to głównie „cięższe” odcinki trasy poznańskiego Bike Maratonu. W takich warunkach Photonowi starczyło energii na przejechanie dystansu ponad 60km ze średnią prędkością 20km/h i przy aktywnym udziale moich nóg na poziomie 20-30%. Oczywiście wartości te zależą od samego stylu jazdy, obciążenia roweru, ukształtowania terenu, a także od panujących warunków pogodowych.

Niestety w momencie rozładowania się baterii czar prysł, ciężar roweru, opory jazdy i pedałowania w trybie bez wspomagania są bardzo duże. Dlatego wybierając się na wycieczkę w teren musimy dokładnie planować dystans jaki mamy do pokonania, bo w przypadku wyczerpania się akumulatora czeka nas mozolne pedałowanie do domu. Ładowanie w pełni rozładowanej baterii trwa około 4 godziny, stan pełnego naładowania sygnalizują palące się diody na akumulatorze. Osiągi uzyskiwane przez tą autorską konstrukcję z Zasada Bikes może nie są największe w porównaniu z systemami wiodących producentów np. Bosch czy Yamaha, ale też nie kosztuje on tak dużo, dzięki czemu z dobrodziejstwa wspomagania napędu może korzystać wielu amatorów górskich wycieczek. Zaadoptowany w Photonie system wspomagający ma pomóc nam zjechać z płaskiej nawierzchni w luźne i szutrowe tereny o zróżnicowanej wysokości oraz cieszyć się łatwością pokonywania wzniesień. Do niedawna górskie e-rowery były jedynie marzeniem, dziś jednak stają się rzeczywistością, wynika to z postępu technicznego, który umożliwia konstruowanie coraz tańszych i wydajniejszych rozwiązań technicznych. E-rowery mają tyle samo zwolenników co przeciwników. Osobiście uważam, że jedni jak i drudzy mogą dzięki odpowiedniemu doborowi mocy wspomagania czerpać maksimum satysfakcji. Jednakowo cieszyć się z rekreacyjnej jazdy rowerem, jak i wylanego potu przy zdobywaniu stromego podjazdu. Warto pamiętać, że rowery elektryczne mają jedynie wspomagać pedałowanie, a nie je zastępować. Przecież rower na którym nie trzeba pedałować, nie jest już rowerem.